-
Elektrische veiligheid - laagspanning
Hieronder vindt u de samenvatting van dit kennisdossier. Deze en het complete dossier kunt u hieronder ook downloaden.
- Chrit Leenders
- Huub Smeets
- Nico Koolmees
- Richard Groenewegen
Algemeen
Een ongeval met elektriciteit kan leiden tot letsel, dood en/of schade. De doodsoorzaak, de aard van het letsel en/of de schade hangen af van de ongevalsoorzaak. Er zijn twee hoofdoorzaken van ongevallen met letsel:
- een stroom door het lichaam met als gevolg schok, inwendig letsel of elektrocutie
- kortsluiting met vlamboog met als gevolg uitwendig verbrandingsletsel of letsel door de drukgolf.
Daarnaast kan in een elektrische installatie door vonkvorming of oververhitting brand ontstaan. Dit leidt meestal vooral tot schade en het verlies van (pluim)vee.
Het elektrische veiligheidsrisico is een zuiver veiligheidsrisico. Er zijn tot nu toe nog geen gezondheidsrisico's van elektriciteit aangetoond. Wel zijn er veiligheidslimieten die voorkomen dat mensen aan te hoge elektromagnetische velden worden blootgesteld.
Laagspanning en hoogspanning
Dit Arbokennisnetdossier gaat over laagspanning. Er is een kenmerkend verschil tussen laag- en hoogspanning. Er zijn natuurkundige effecten die pas voorkomen boven een bepaalde spanning. In dat geval wordt gesproken van hoogspanning. In de definitie van hoogspanning ligt de grens op 1000 V wisselspanning en 1500 V gelijkspanning. De natuurkundige effecten waarom het draait worden in Arbokennisnetdossier Midden- en hoogspanning behandeld. Laat duidelijk zijn dat de meeste ongevallen en schades ontstaan bij laagspanning.
Gelijkspanning en wisselspanning
Elektriciteit kent verschillende verschijningsvormen. De meeste elektriciteitsnetten in ons land worden bedreven op wisselspanning. Er wordt gebruikgemaakt van gelijkspanning bij besturingssystemen maar ook bij sommige hoogvermogensystemen in de industrie. Voor de risico's zijn de verschillen klein. Voor het aanrakingsgevaar is een wisselspanning iets gevaarlijker en voor het kortsluitingsgevaar is een gelijkspanning lastiger af te schakelen.
Elektromagnetische straling
Elektromagnetische straling is een onderwerp dat nauw verwant is aan elektrische risico’s. Er wordt veel gepubliceerd over straling van woninginstallaties en zendantennes.